#48 The Dave Brubeck Quartet :: Time Out (1959)

<จังหวะ เวลา และ ความกล้า>

5/4
6/4
9/8
.....
time signatures ตัวเลขไม่คุ้นตานี้ น้อยครั้งนักที่จะมีการนำมาใช้ในดนตรี jazz ที่ส่วนมากจะเป็น 4/4 หรือ 3/4 เกือบทั้งหมด

ในเมื่อไม่คุ้นตา ก็ไม่น่าจะคุ้นหู มันไม่ควรจะเป็นจังหวะดนตรีที่ผู้ฟังจะเต้นรำไปกับมันได้ และเมื่อ Dave Brubeck และลูกวงของเขา Paul Desmond (alto sax), Eugene Wright (bass) และ Joe Morello (กลอง) ตั้งใจจะออกอัลบั้มที่มีคอนเซพท์จะ"เล่น"กับจังหวะพิลึกๆเหล่านี้ทั้งชุด ฝ่ายการตลาดของ Columbia Records จึงไม่ปลื้ม พวกเขามองไม่ออกว่ามันจะขายได้อย่างไร

เท่านั้นยังไม่พอ มันยังเป็น 10 เพลงที่เป็นเพลง original (แต่งใหม่) ทั้งสิ้น นี่ก็ขัดกับ"กฎทอง"ทางการตลาดของอัลบั้มแจ๊สยุคนั้นอีกล่ะ ทำไมไม่มีเพลง standard ล่ะ อย่างน้อยก็ต้องมีสักเพลงสองเพลงสิ

แล้วหน้าปก? โอย ใครเขาเอาภาพ painting ดูเข้าใจยากอย่างนั้นมาเป็นปก ปกอัลบั้มแจ๊สก็ต้องเป็นภาพของนักดนตรีหรืออย่างน้อยก็เป็นสาวๆน่ามองไม่ใช่หรือ

"Time Out" แหวกกฎทั้งหมดนั้น จริงๆมันไม่น่าจะออกมาวางขายได้เลยด้วยซ้ำ โชคดีที่ประธานของ Columbia Records ยุคนั้น Goddard Lieberson ยืนอยู่ฝั่งเดียวกับนักดนตรี เขาเล็งเห็นอะไรบางอย่างใน Time Out และนั่นน่าจะเป็นแรงผลักดันสำคัญให้มันได้ออกมาเป็นแผ่นเสียงให้เราฟัง นอกจากความแข็งกร้าวและยืนกรานของตัวบรูเบ็คเอง มันไม่ได้ประสบความสำเร็จในทันที แต่เมื่อดีเจเริ่มเปิดเพลง Take Five ทางวิทยุ ไม่นานหลังจากนั้นผู้คนก็เริ่มถามหา ที่เหลือคือประวัติศาสตร์ ทุกวันนี้เรารู้จักมันในฐานะอัลบั้มที่ขายดีที่สุดชุดหนึ่งตลอดกาลในสายแจ๊ส และอยู่ในอันดับต้นๆเสมอเมื่อจะจัดโพลล์อัลบั้มแจ๊สยอดเยี่ยมตลอดกาล

ทั้งๆที่มันเต็มไปด้วย time signatures หลุดโลก แต่ผู้ฟังแทบไม่รู้สึกถึงความแปลกแยกขัดขืนความรู้สึกเมื่อนั่งฟัง Time Out ต้องขอบคุณความสามารถอันสูงส่งและทีมเวิร์คของนักดนตรีทั้ง 4 นำทีมโดยอัลโต้แซ็กพลิ้วหวานของเดสมอนด์ เสียงเปียโนที่แปลกแปร่งแต่น่าฟัง,เน้นริธึ่มแฝงเมโลดี้อย่างชาญฉลาดของบรูเบ็ค, เบสนุ่มหนาหนักแน่นของยูจีน และเสียงกลองแสนกระหึ่มของโจ มอเรลโล โดยเฉพาะการโซโล่ในตำนานของเขาใน Take Five (บก.ธานีแห่ง GM2000 เคยกล่าวชมการบันทึกเสียงกลองโซโล่นี้ไว้หลายครั้งครา)

Take Five ยังเป็นเพลงแจ๊สที่มีชื่อเสียงที่สุดเพลงหนึ่งตลอดกาล มันเป็นเพลงของบรูเบ็ค ที่แต่งโดยเดสมอนด์ เริ่มจากการแค่เป็นเพลงที่ประสงค์จะโชว์เสียงกลองของมอเรลโลเท่านั้น แต่ด้วยจังหวะ 5/4 และทำนองหลักบนอัลโต้แซ็กที่แสนจะอมตะขณะที่บรูเบ็คย้ำคอร์ดยืนพื้นคลอ... มันกลายเป็นเพลงยอดนิยมในตัวมันเอง และในการนำไปตีความใหม่มากมายชนิดไม่อาจนับเวอร์ชั่นได้ ที่น่าอัศจรรย์อีกอย่างคือ ทั้งๆที่มัน over-exposure ขนาดนี้ ก็ยังไม่มีอะไรทำลายความดีงามของ original version ในอัลบั้มได้

ในโลกนี้,ไม่ว่าจะเป็นศิลปะหรือศาสตร์แขนงไหน,น้อยครั้งนักที่จะมีอะไรที่ซับซ้อนแต่เข้าถึงง่ายและเป็นอมตะได้อย่าง TIME OUT.

tidal.com/album/2809485